Aug 4, 2024 | Hennie van Deventer se Blog, Vars Blog
Teenoor Rapport is ek dankbaar vir die geleentheid om vandag in sy vlagskip-bylae Weekliks met Koos Bekker in gesprek te tree oor die huidige koerantemoles en sy eiesinnige bydrae daaroor verlede week in dieselfde koerant. Die stuk, soos gepubliseer, noem ek die Topolino-weergawe omdat dit Woensdagoggend in ‘n koue hoekie op die stoep van ‘n toe pizzaplek op Hazyview gepleeg is met ‘n kolonie katte as geselskap. Die plek se naam is Portolino. Ook aan hom en sy bestuurder, Dawid, is ek dank verskudig vir akkommodasie terwyl my boskar by Chris Car & Truck versien is.
Mar 24, 2017 | Hennie van Deventer se Blog, Vars Blog
Barnard Beukman, Johanna van Eeden, Herman le Roux en die uwe by “Koos se gebou”.
By my afskeid van Naspers amper 20 jaar gelede het Ton Vosloo, uitvoerende voorsitter, “opdrag gegee” dat ek na die inwyding van die Perssentrum/Mediasentrum in Aucklandpark genooi moet word. Niemand het dit genotuleer nie, en ek is nie genooi nie.
Die laaste twee dekades brand ek van nuuskierigheid oor daardie gebou – is ten minste in ‘n sekere sin die vader daarvan. Ek het immers die grond uitgekies – dis “my plek”. As Naspers se hoof van koerante was ek ten nouste betrokke by die projek, aan die begin in elk geval.
Die opdrag het in 1997 van Ton gekom: soek vir ons grond vir ‘n nuwe gebou in Johannesburg. Ek het Jan Malherbe, noordelike hoofbestuurder, ingekatrol.
Die middag toe hy en Johan Vosloo, bestuurder van Beeld, vir my die perseel wys (die ou Johannesburgse buiteklub) was ek in die wolke. My woorde was: As ek nou ‘n tjekboek en ‘n mandaat van die Pers gehad het, het ek die grond net hier gekoop.
Nogtans moes ek in ‘n stadium sterk walgooi. In ‘n stadium wou die nog jeugdige Koos Bekker, nuwe besturende direkteur van die Pers, sommer daardie wonderlikse stuk grond verkoop. Sy ideaal was dat die redaksie en die rolpers van Beeld in dieselfde gebou moet wees (soos by Die Volksblad) – waarmee ek in beginsel dit van harte eens was. In die praktyk sou dit egter beteken dat die redaksie en advertensie-afdeling ook iewers in ‘n semi-nywerheidsgebied sou beland, wat ver van ideaal is. Gelukkig het van die verkopery toe niks gekom nie.
Eerste besoek.
Ook die gebou self het ‘n hele geskiedenis wat min sal ken en onthou. ‘n Komitee is saamgestel om met planne te kom. Ek was die voorsitter. Die kontrak is aan die voorste Randse argiteksfirma Boogertman, Krige toegeken.
By ‘n voorlegging in die Kaap deur Annemarie Krige van B.K. se finale ontwerp het die nimlike Koos haar prontuit meegedeel dat dit vir hom ‘n “aaklige” gebou is. Die gedugte dame was betraand. Die uwe was ongelukkig omdat ek voorsitter van die komitee was wat vir die ontwerp moes pa staan. Die volgende dag het ek vir my nuwe baas gaan sê ek dink sy kommentaar was rof en an die verkeerde adres gerig.
Sy antwoord was dat hy begin agterkom by die Pers praat ons nie so openhartig met mekaar soos by M-Net die geval was nie. Selfs ‘n sekretaresse sou haar daar oor die gebou kon uitspreek.
Die ontwerp van die gebou is teen groot koste ingrypend verander. Senior direkteur van Naspers Boetie van Zyl se woorde aan my was: ons kan og nie ‘n gebou opig waarvan die nuwe besturende direkteur niks hou nie.
Einde 1997 het ek my kantoordeur finaal agter my toegetrek.
Oor hoe Koos se gebou lyk, het ek baie gewonder. Niemand het die afgetredene ooit genooi om te kom kyk nie.
Na amper 20 jaar het ek iets aan die saak gedoen. Ek het vir Barnard Beukman, redakteur van Beeld, laat weet ek is ‘n paar dae in Johannesburg en sal dan graag inloer. Buiten vir my nuuskierigheid oor die gebou was ek darem self ook ‘n Beeldman.
By Beeld was ek van 1974 tot 1977 die eerste nuusredakteur, en daarna assistent- en senior assistent-redakteur. In 1980 het ek redakteur van Die Volksblad geword. Albei die koetante is na aan my hart.
Kan dankbaar rapporteer dat ‘n uitnodiging vinnig op pad was. Op Donderdag 9 Maart het die eerste keer by die voordeur van daardie imposante gebou ingestap. Barnard het omtrent ‘n rooi tapyt vir my en kollega Herman le Roux uitgerol. Johanna van Eeden, hoofredakteur van Media24 se koerante, en Marga Ley, ‘n senior redaksielid van Netwerk24 (voorheen van Beeld), het hulle by ons aangesluit vir ‘n besigtigingstoer en ‘n gesellige middagete. Oral is foto’s geneem.
Die ou gebou in Millerstraat, Doornfontein, waar Beeld in September 1974 die eerste lewenslig gesien het, was ver van deftig. Hierdie nuweling is in ‘n ander klas – ‘n indrukwekkende plek met elke moderne gerief.
Dit tref net dat die plek so stil en leeg is. Koerante moet deesdae met dramaties minder mense oor die weg kom as in ons “goue era”. Jy mis die geroesemoes en beleef die gebou, ondanks al die natuurlike lig, as byna somber.
Hierdie gryse veteraan is nietemin sy noppies dat hy uiteindelik die knop deurgehak het om weer ‘n voet op daardie boomryke stuk aarde te sit wat in 1998op sy aanbeveling van die Johannesburgse Buiteklub aangeskaf is.
“Hennie se grond” was ‘n goeie koop.
Oct 22, 2016 | Vars Blog
Na die “swart Woensdag” wat 6 September 1989 vir die Vrystaatse NP was – die KP het in die algemene verkiesing ses van die provinsie se 14 setels ingepalm – het iemand met galgehumor verklaar sy parlementere koukus sou voortaan gerieflik in ‘n telefoonhokkie kon vergader.
Die telefoonhokkie-beeld kom by my op as ek aan die ou Naspers terugdink. Toe ek 25 jaar gelede, in April 1992, by my ruim kantoor in die Heerengracht met die uitsig op Tafelberg instap, was die topbestuur net vyf man sterk: Ton Vosloo, besturende direkteur, Hennie Conradie, uitvoerende hoof: finansies, Danie Krynauw, uitvoerende hoof: tydskrifte, Piet Botma, uitvoerende hoof: boekhandel en die uwe, uitvoerende hoof: koerante.
Aan die einde 1997 is ek weg. In daardie stadium sou die senior bestuur dalk al tot ‘n Wendyhuisie moes opgradeer. Twee uitvoerende hoofde het bygekom: een vir vir inligtingsdiens en tegnologie en een vir personeel, asook enkele senior hoofbestuurders wat die getal tot tien opgeskuif het.
Die foto hierbo is in 1996 geneem is. Die senior hoofbestuur, almal netjies gepak en gedas, is agter van links Andrew Marais, senior hoofbestuurder: openbare betrekkinge, hvd, Helgard Raubenheimer, uitvoerende hoof: boekhandel en Salie de Swardt, uitvoerende hoof: tydskrifte. Voor sit: Philip Meyer, uitvoerende hoof; inligtingsdiens en tegnologie, Robert Crowther, sekretaris, Eric Wiese, uitvoerende hoof: finansies, Conrad Sidego, senior hoofbestuurder: korporatiewe sake, en George Coetzee, uitvoerende hoof: personeel.
Waarom Ton Vosloo, ons baas, nie op die foto is nie, kan ek om die dood nie onthou nie.
Die teenwoordigheid van Philip Meyer en die portefeulje wat hy beklee het, is ‘n aanduiding in watter rigting die wind begin waai het. Op die 18de verdieping het ons toenemend oor die internet en tegnologie gesels en gedebatteer. Ook lekker vasgesit. Onder die skeptici was ek nie die swygsaamste nie. Ek wou weet: Hoe de josie gaan ons geld maak op die internet?
Toe kom Koos Bekker in 1997 op die toneel – so plus-minus gelyktydig met my aftrede. Die fokus het nogal vinnig verskuif. Onder ons ou garde is kopskuddend gespot dat die ou Pers-leuse van “Het daghet overal” sal moet verander: “Digitaal is overal”.
“The old grey mare, she ain’t what she used to be,” het wyle Alf Ries, goeie vriend en kollega, telkens verklaar by die aanhoor van nuus oor nuwe kulture en maniere van dink en doen by ons maatskappy. Ek en hy was dit daaroor meermale roerend eens.
Moet oor my skeptisime oor die voordele van digitalisering darem tot my verdediging byvoeg dat al die uiters gevorderde tegnologie vir my eie portefeuletjie, die gedrukte koerante, inderdaad weinig seën ingehou het. Die arme koerante voer ‘n gedugte stryd om oorlewing teen die digitale aanslag uit alle oorde. En Netwerk24 – jou koerant op die skerm met ‘n klik op die sleutelbord van jou rekenaar – maak tot dusver allermins geld. Dit net terloops. Ek wil vandag lof toeswaai, nie rusie maak nie.
Vir die res van die firma se omvattende bedrywighede stroom die geld egter in. Die markkapitalisasie is meer as R1000 miljard en die aandeelprys het net die afgelope vyf jaar met 504% gegroei het (jongste prys: R2 360) Dit lyk of die huidige Heerengracht-geslag as ‘t ware ‘n geheime formule ontwikkel het om geld te druk – altyd lonender as die druk van ‘n koerant, tydskrif of boek!
Aanleiding tot my mymering is die jongste Finweek. Op die omslag (hierby) is ‘n foto van Bob van Dijk, die Nederlander wat nou in die warm stoel van die besturende direkteur sit (natuurlik dasloos!). Die lokwoorde by die foto is: Bob van Dijk oor die toekoms van Naspers.
Ek het gretig na bl. 26 geblaai. Die opskrif van die artikel is: Naspers – Reus sonder grense. Hoe verder ek gelees het, des te meer gefassineerd het ek geword. Dat die Pers in intrinsieke waarde ‘n geheel ander Pers is as wat ek in 1997 gegroet het. – ‘n internasionale sakereus, wyd gereken, op elke terrein op die voorpunt, skitterend suksesvol – het ek darem geweet. Almal weet dit.
Maar die asemrowende omvang soos Finweek dit hier kompakteer – dis eenvoudig oorweldigend.
Van San Francisco tot Indië, oor China en Rusland heen, haas op elke kontinent is deesdae ‘n Naspers-voetspoor te vind. Ook nie sommer so ‘n ou voetspoortjie nie. Die nuwe Pers loop in groot stewels wat oral diep trappe trap, ja-nee. Die syfers ter sprake dans eintlik voor ‘n nie-syferman se oë.
Dan wonder ek nogal hoe die senior bestuur van 2016 lyk: hoeveel in getal en hoeveel wat van Afrikaans g’n snars sal verstaan nie. As hulle deesdae in ‘n Wendyhuis moet vergader, sal dit in die idioom van my kollega Herman le Roux, ongetwyfeld ‘n moerse Wendyhuis moet wees!
Ek gaan nie prober om Finweek se artikel op te som nie. Gaan lees self. Wat ek graag wil doen, is om my hoed hoog te lig. Al daardie geweldige internasionale deurbrake, astronomiese omsette, reuse-winste en die vuurpylaangedrewe aandeelprys het nie uit die lug geval nie. Entrepreneurskap, waagmoed, inisiatief en visie is duidelik lewendig en gesond in die Heerengracht en oral elders waar die Pers ‘n teenwoordigheid het.
Laat ek maar erken: Die ou man is vandag so ‘n bietjie verleë oor al sy eie vooroordele en vrese (wat tot allerlei verkeerde besluite gelei het); en net vol van die hoogste bewondering vir leiers soos Ton Vosloo, Koos Bekker, Bob van Dijk en ander briljantes wat so globaal; kan dink en doen.
Laat ons ‘n glasie klink op die nuwe swaargewig-Naspers en sy swaargewig-leiers. Maar maak dit regte sjampanje, nie net vonkelwyn nie.
